آزادسازی سوسنگرد، زمینه تحول وضعیت جنگ در تداوم دفاع مقدس بود
به گزارش نوید شاهد گلستان؛ عملیات آزادسازی سوسنگرد نقطه عطف و راهبردی در وضعیت جنگ و پیشبرد هدف بیرون راندن دشمانان بعثی به شمار می‌رود. این عملیات، به صورت نیمه گسترده، در محور سوسنگرد در ۲۶ آبان ماه ۱۳۵۹ به فرماندهی مشترک سپاه و ارتش انجام شد.
عملیات مذکور، از ابتدا مقرر بود با مشارکت سپاه پاسداران و تیپ ۲ لشکر ۹۲ زرهی اهواز و نیروهای ستاد جنگ‌های نامنظم انجام شود؛ لذا کلیه هماهنگی‌ها برای انجام عملیات و نجات مدافعان، توسط حضرت آیت‌الله خامنه‌ای و شهید چمران انجام گرفته و مقرر شد، در صبح روز بعد ـ نیروهای اصلی عملیات، حملات خود را به سوسنگرد آغاز کنند؛ که در نیمه‌های شب، امیر سرتیپ غلامرضا قاسمی؛ فرمانده لشکر ۹۲ زرهی ـ در تماس تلفنی با حضرت آیت‌الله خامنه‌ای اظهار داشت: «مرحوم امیر ظهیر نژاد ـ فرمانده نیروی زمینی ارتش، بر اساس دستور بنی صدر ـ فرمانده وقت کل قواـ که تیپ ۲ نباید در عملیات شرکت کند. قصد انجام عملیات ندارد.»
با این دستور، عملا عملیات لغو شده و ضمن سقوط سوسنگرد، ممکن بود تمام مدافعان به شهادت برسند، لذا آیت‌الله خامنه‌ای، بلافاصله در تماس تلفنی، این مساله را به عرض حضرت امام خمینی (ره) می‌رساند و امام هم می‌فرمایند، تیپ باید در عملیات شرکت کند و نیازی به اجازه بنی صدر نیست.
آیت‌الله خامنه ای فورا نامه‌ای، به فرماندهی لشکر ۹۲ زرهی بدین مظمون ابلاغ می‌کند: «تیپ باید در عملیات شرکت کند و هرکس از این دستور سرپیچی کند، مسوول است. شهید چمران نیز در زیر نامه متنی را با این مضمون اضافه می‌کند، اگر تیپ فردا عمل نکند ـ ۵۰۰ نفر از مدافعان به شهادت می‌رسند و اگر من زنده باشم با افراد متخلف برخورد خواهم کرد.»
با توجه به تعهد امیر قاسمی، فرمانده لشکر ۹۲ و علاقه خاص وی به آیت‌الله خامنه‌ای، تیپ را در حالت آماده باش قرار می‌دهند و عملیات در ۲۶ آبان ۱۳۵۹ آغاز و با حمایت خلبانان نیروی هوایی و هوانیروز ـ محاصره سوسنگرد شکسته میشود.
در این عملیات که شهید چمران در خط مقدم شرکت داشت از ناحیه پا به شدت مجروح شده و یکی از محافظانش هم به شهادت میرسد. شهید چمران به همراه دیگر محافظش به عقب برگشته و برای مداوا به تهران منتقل میشود. این عملیات با فرماندهی مستقیم آیت‌الله خامنه‌ای، شهید چمران و امیر قاسمی با موفقیت به پایان میرسد و سوسنگرد برای همیشه آزاد میشود.
در عملیات مذکور، ۲۴ خلبان نیروی هوایی شرکت داشتند که شش نفر از آن‌ها به فیض شهادت رسیدند.
