ویژگی‌های استراتژیک عملیات «طریق‌القدس»
به گزارش نوید شاهد گلستان؛ رژیم بعث عراق ۳۱ شهریور سال ۱۳۵۹ با اتکا به تجهیزات لجستیکی و پیشرفته جنگی خود و حمایت مالی و تسلیحاتی ابرقدرت‌های شرق و غرب، به مرز‌های ایران حمله کرد و در فاصله کمی، بسیاری از روستا و شهر‌های مرزی را ویران و مردم بسیاری را به خاک و خون کشید؛ اما مقاومت خودجوش مردمی، پیشروی دشمن را مهار کرد؛ این در حالی بود که در آن روز‌ها مردم ایران تازه انقلاب کرده و حکومت نوپای جمهوری اسلامی ایران به فکر استحکام پایه‌های تازه شکل‌گرفته خود بود و شرایط به گونه‌ای نبود که آمادگی کافی برای مقابله با تجاوز به خاک کشور را داشته باشد.
با وجود چنین شرایطی، مردم ایران خصوصاً جوانان و نوجوانان به رهبری امام خمینی (ره) عملیات‌های پیروزمندانه‌ای را انجام دادند که یکی از این عملیات‌ها «طریق‌القدس» نام داشت که در آذر سال ۱۳۶۱ به مدت هشت روز در منطقه «دشت آزادگان»، «بستان» و «سوسنگرد» واقع در استان خوزستان به وقوع پیوست.
عملیات «طریق‌القدس» دومین عملیات موفقیت‌آمیز ایران پس از عملیات «ثامن‌الأئمه» بود که با هدف آزادسازی بستان و هفتاد روستای منطقه، طراحی و اجرا شد و پیشرفت در این عملیات به اندازه‌ای ارزشمند بود که امام خمینی (ره) آن را «فتح‌الفتوح» عنوان کردند.
ویژگی‌های استراتژیک عملیات «طریق‌القدس»
۱- وحدت فرماندهی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و نیروی زمینی ارتش، همراه با پشتیبانی نیرو هوایی ارتش و هوانیروز و جهاد سازندگی و همچنین حضور گسترده نیرو‌های مردمی علیه مواضع دشمن بعثی.
۲- بخش عمده‌ای از منطقه عملیات «طریق‌القدس» پوشیده از شن‌زار و رمل‌های بیابانی (شن و ماسه سبک) بود و حرکت دادن نیرو‌های پیاده و نیز عبور نفربرها، تجهیزات زرهی و ادوات نظامی در آن امکان‌پذیر نبود؛ بنابراین احداث جاده رملی برای دستیابی به عقبه‌های دشمن و نابودی نیرو‌ها و امکانات آن‌ها در این عملیات، باعث شد که جاده پیروزی به طول ۱۰ کیلومتر توسط جهاد سازندگی در داخل رمل‌ها احداث شود و نیرو‌های زرهی به سرعت تپه‌های غیرقابل عبور را پشت سرگذاشته و دشمن را در محل استقرار توپخانه و نیرو‌های احتیاط خود غافل‌گیر کنند که به تعبیر شهید «علی صیاد شیرازی» ارزش نظامی چنین جاده‌ای به میزان چند لشکر نیرو بود.
۳- تصرف چزابه و قطع شدن ارتباط میان نیرو‌های دشمن در شمال غربی و جنوب غربی خوزستان و تأمین مرز مشترک و دسترسی به «هورالهویزه».
۴- بهره‌برداری صحیح نیرو‌های پیاده خودی از شکل و جنس زمین و موانع آن از قبیل مناطق رملی «هورالعظیم» و تا حدی رودخانه‌ها، سبب شد که قابلیت انعطاف طرح پدافندی دشمن به شدت تقلیل یابد.
